TEB Bilgi İşlem
1993-1999 yılları arasında TEB’de çalıştım. Bankanın Cobol’da yazılmış olan TEBIS (TEB Information System) Temel Bankacılık Yazılımını, Unix üzerinde Oracle ile yeniden yazmak için 15 kişiyle başlayan ve yıllar içinde 40-50 kişilere ulaşan bir kadromuz olmuştu. Yeni bankacılık paketimize çok yaratıcı bir isim vermiştik : TEBIS-2 🙂
Altı yıl süren TEBIS-2 geliştirmelerinde, ilk üç yıl hiç kod yazmadan sadece analiz yapmıştık. Oracle’ın daha sonra Designer adını alan CASE uygulamasını kullanıyorduk.
Computer Aided Software Engineering (Bilgisayar Yardımıyla Yazılım Mühendisliği) gibi iddialı bir kısaltmaya sahip olan bu programda, öncelikle iş fonksiyonlarını hiyerarşik bir yapıda oluşturuyorsunuz. Sonra da veri tabanı modelini, analizin içine saklıyordunuz.
Sonra her bir fonksiyonu analiz edip, gereken veri yapılarını fiziksel veri tablosu olarak değil, entity adı verilen, iş kullanıcılarının da anlayabileceği yapılar olarak tasarlıyorsunuz. Entity’lerde kolon isimlerinde (onlara attribute deniyordu) boşluk kullanabiliyor olmanız ve sekiz karakterle sınırlı olmamanız anlaşılabilirliği arttırıyordu.
O yıllarda bir veri tabanı kolonu adı sadece sekiz karakterdi. (Oracle veri tabanı versiyonu 6 idi) “Tahakkuk Tarihi” yerine “THKK_TAR” gibi kısaltmalar yapınca da iş birimleri tarafından anlaşılmanız mümkün olmuyordu.
Analiz dokümanlarının içinde bu entity ve attribute’leri cümle olarak kullanıyorduk. Böylece cümle hem bankacılara hem de teknik kişilere hitap ediyordu.
Örnek : “Hesaplamanın sonucu ortaya çıkan tahakkuk tutarı, günün tarihi olarak belirlenen tahakkuk tarihi ile birlikte, MÜŞTERİ‘ye ait VERGİ kayıtları arasına eklenir.”
Teknik olarak baktığımızda, MÜŞTERİ ve VERGİ isimli, birbiri ile ilişkili iki entity ve VERGİ entity’sinde tahakkuk tarihi ve tutarı isimli iki attribute olduğunu görebiliyorduk.
Bu bilgiler CASE’e girilince, her bir iş fonksiyonu için kullanılan entity’ler ve attribute seviyesinde insert, update, delete ve query yapılıp yapılmadığı da işaretleniyordu. Böylece tüm analizler bittikten sonra fiziksel tablo tasarımına geçmek çok kolaylaşmıştı.
Bu notasyonu kullanmamız konusunda bizi yönlendiren ve destekleyen Bilgi İşlem Yöneticimiz Semih Pekol‘du. Bu çalışmada gerçekten zorlanmış ama herkesin anlayacağı harika eserler ortaya çıkartmıştık.
Yanlış hatırlamıyorsam 40’ın üzerinde, her biri en az 100 sayfalık kitapçık çıkartmıştık. Ben Senet İşlemleri ile Teminat Mektupları kitaplarını, Nesrin Esen ile birlikte hazırlamıştım.
3 yıl analist, 3 yıl da programcı olarak çalıştıktan sonra, TEB macerasını sonlandırıp, Proje Yöneticisi olmak üzere başka bir bankaya Finansbank’a geçiş yaptım 1999 Nisan ayında.
